1-Yatırım Yoluyla Oturum İzni

6458 sayılı kanununun 31/j bendi “Türkiye’ de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğunun kısa süreli ikamet izni alması konusunu düzenlemiştir. İnternet e-ikamet başvurusu yapılarak randevu günü alınmakta ve belgeler toplanılarak randevuya gidilmesi halinde randevu tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ikamet izni alınabilmektedir. Ancak kişiden kaynaklanan sebeplerle bu süre 90 güne kadar uzayabilmektedir.

2-Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar; 

Taşınmazı bulunan yabancıların ikamet izni talebinde bulunması halinde taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekmektedir. Ayrıca aile üyelerinin konut üzerinde paylı veya el birliği mülkiyet hakkına sahip olmaları halinde aile üyeleri de bu kapsamda ikamet izni başvurusunda bulunabilmektedirler. Aile üyeleri, başvuru sahibinin eşini, ergin olmayan çocuğu ile bağımlı ergin çocuğunu ifade etmektedir.

3-Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar; 

Ticari bağlantı veya iş kuracak yabancıların üç ayın üzerinde ikamet izni talep etmesi halinde yabancıdan temas kuracağı kişi veya şirketlerin davet mektubu veya benzeri belgeler istenebilir.

4-Turizm amaçlı kalacak yabancılar;

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların seyahat planlarına ilişkin hususlardaki (ülkede nerede, ne zaman ve ne süreyle kalacağı gibi) beyanı değerlendirilir. Gerekli görülmesi halinde bilgi veya belge sunması istenebilir.

5-Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar;

Bu amaçla Türkiye’ye gelen yabancıların kamu veya özel hastanelere kabulleri aranır. Bunlardan tüm tedavi masraflarını ödediklerini belgeleyenlerden sağlık sigortası şartı aranmaz.

İkamet izinleri tedavi sürelerine uygun olacak şekilde düzenlenir.

Tedavi süresince barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkânın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz.

Gerektiğinde ilgili hastaneden veya kamu kurum ve kuruluşundan yabancının tedavisine ilişkin bilgi veya belge istenebilir.

Mevcut Sağlık İşbirliği anlaşmaları kapsamında ülkemize tedavi amacıyla gelen yabancıların refakatçilerinin (anlaşmada refakatçilere ilişkin ayrıca bir hüküm bulunmuyorsa) ikamet izni işlemleri genel hükümlere göre yürütülmektedir.

Ayrıca 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun Ek 14 üncü maddesine göre ülkemize gelen yabancıların en fazla iki kişiyi geçmeyen refakatçilerinden ikamet izni başvurularında geçerli sağlık sigortası şartı aranmamaktadır.

6-Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar; 

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların bilimsel araştırmanın izne tabi olması halinde bilimsel araştırmaya konu ilgili kurum veya kuruluşlardan (Kültür ve Turizm Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, üniversiteler vs.) izin belgesi almaları; izne tabi olmaması halinde araştırma konusuna ilişkin beyan sunmaları istenilmektedir.Bu amaçla gelecek yabancılara ikamet izni düzenlenebilmesi için, yurt dışı temsilciliklerimizden ‘Bilimsel Araştırma’ amaçlı vize alınmış olması gerekmektedir.

7-Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar; 

Bu amaçla verilen ikamet izinleri hizmet içi eğitim verecek kurum veya kuruluşun sunduğu eğitimin içeriği, süresi, yeri konularındaki bilgi ve belgelere dayanarak program süresince düzenlenmektedir.

8-Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancılar;

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların ilgili kurumdan alınacak bilgi ve belgeyi sunması istenir.

İkamet izni süresi, eğitim veya benzeri amacın süresini geçemez.

Öğrenci değişim programları (Erasmus, Mevlana, Farabi vs.) kapsamında gelen öğrencilerden; ilk kayıt tarihlerinden itibaren üç ay içinde genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan ayrıca sağlık sigortası istenmez. Ancak, kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde başvuruda bulunmayarak genel sağlık sigortalısı olma hakkını kaybedenlerden özel sağlık sigortası yaptırmaları istenir.

9- Adli veya idari makamların talep veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar; 

Bu amaçla düzenlenecek ikamet izninin süresi, karar veya talepte belirtilen süre göz önünde bulundurularak düzenlenir.

10-Aile ikamet izni şartlarını kaybetmesi durumunda kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar;

En az üç yıl aile ikamet izni ile Türkiye’de kalmış olanlardan on sekiz yaşını tamamlayanlar, Türk vatandaşı ile evli olup üç yıl aile ikamet izni ile kaldıktan sonra boşanmış yabancılar (aile içi şiddet gerekçesi ile mağdur olduğunu mahkeme kararı ile ispat edenler için üç yıllık süre şartı aranmaz) ve destekleyicinin; halinde bu kişiye bağlı olarak ikamet izni alanlar kısa dönem ikamet iznine başvurabilirler.

11-Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar;

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan ve Türkçe kursu vermeye yetkili kuruma (Milli Eğitim Bakanlığından izinli olmalıdır.) kayıt yaptıran yabancıya en fazla iki defa verilebilir.

Kurs süresi bir yıldan az ise ikamet izni süresi kurs süresini geçemez. Kursu veren kurum, Türkçe öğrenim amacıyla kayıt yaptıran yabancının kursa başlama ve devam durumunu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.

12-Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar;

Bu amaçla düzenlenen ikamet izni süresi bir yılı geçemez. Barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurumlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkanın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz. Kurumlardan bilgi ve belge istenebilir.

13-Türkiye’de yüksek öğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar; 

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara mezun oldukları tarihten itibaren altı ay içinde müracaat etmeleri halinde bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli ikamet izni verilebilir.

14-Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu;

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara en fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir.

6735 sayılı Uluslararası İş gücü Kanunun, 6458 sayılı Kanunda meydana getirdiği bu değişiklikle ülke ekonomisine katkı sağlayacak nitelikli yabancıların teşvik edilmesi ve yabancılara ikamet izni işlemlerinde kolaylık sağlanması amaçlanmıştır.

15-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar,

Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara en fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir.

• Aile ikamet izni
• Öğrenci ikamet izni
• İnsani ikamet izni
• İnsan ticareti mağduru ikamet izni